Jokelyn Tienstra (40), een van de beste kaatssters en handbalkeepsters van ons land ooit, leeft en werkt met een hersen-tumor.

Relax, take it easy. Wie Jokelyn Tienstra niet kan bereiken, wordt teruggebeld. Als het nu niet is, dan straks. Of anders morgen, heus.

Wie Jokelyn Tienstra belt, onthaast vanzelf. Wie haar wil spreken, krijgt hoe dan ook haar aandacht. Maar doe rustig, relax. Wie Jokelyn Tienstra tegenwoordig toch direct aan de telefoon krijgt, glimlacht al voor het gesprek is begonnen. Haar ring-tone vertelt haar nieuwe levenshouding in een simpele zin: Relax, take it easy. Want oja, ze had zich wel dood kunnen rijden.

29 juli 2008, de snelweg richting het Duitse Emmerich. Een oplettende vrachtwagenchauffeur handelt razendsnel als hij een personenwagen naast zich opmerkt. Vanuit zijn cabine ziet hij een jonge vrouw met haar hoofd op het stuur liggen terwijl het gaspedaal stevig wordt ingetrapt. Hij ruikt onraad. Met zijn enorme gevaarte gaat de trucker schuin achter de vierwieler rijden en blokkeert zo het andere verkeer. Inhalen is onmogelijk door deze mobiele muur.

Op die manier voorkomt de vrachtwagenchauffeur een chaos op de AS. Hij laat de stuurloze auto uitrijden die langzaam maar zeker tot stilstand komt. Niet veel later wordt de duizelige Jokelyn Tienstra uit dat voertuig getild. De oud-kaatsster en handbalster leeft nog, gelukkig. Dat had ook anders kunnen aflopen, realiseert ze zich nog steeds.

Een hersentumor veroorzaakte die bewuste avond een epilepsieaanval. "Dat voelde vreemd", zegt Tienstra (40). Tienstra, geboren in Sint Annaparochie, groeide in Friesland uit tot een kaatsfenomeen, maar besloot op 23-jarige leeftijd, nadat ze alles al een keer had gewonnen, zich toe te leggen op handbal. Ze reikte tot 175 inter-lands en was na haar periode bij E&O actiefin Denemarken, Noorwegen, Spanje en Duitsland. Ze woont tegenwoordig samen met haar vriendin Manuela Fiedel in het Duitse Xanten, niet ver over de grens bij het Gelderse Zeve-naar. „Vreemd in de zin van dat je denkt bij de tijd te zijn, maar je kan het toch niet controleren. Bij die aanval dacht ik alles onder controle te hebben. Gelukkig zag die chauffeur dat het mis was."

Na die tumor verlengde het NHV direct haarcontract

Ruim twee jaar later is er ogenschijnlijk niets aan de hand. Deze ochtend op Papendal, het nationale sportcentrum nabij Arnhem, is vroeg begonnen. Om 8.00 uur staat de eerste training van de Handbal Academie op het programma, net als de dag ervoor. Tienstra is fulltime in dienst van het Nederlands Handbal Verbond (NHV) dat met ambitieuze plannen een permanente aansluiting zoekt met de wereldtop. Tienstra traint de meiden van onder de 15, onder de 17 en onder de 19 jaar en is bovendien keeperstrainer bij het Nederlands vrouwenteam. Aan de motoriek van oud-international mankeert niets, aan haar geestdrift evenmin.

Toch schuilt er nog steeds gevaar, weet ze. In augustus 2009 werd ze eindelijk geopereerd, een ingreep die ze zelf al veel eerder wenste. Artsen durfden dat evenwel niet aan, omdat de tumor van vier bij vier centimer linksvoor in haar hoofd zat. In haar spraakcentrum dus. "Dat vonden ze te gevaarlijk. Maar ik kreeg steeds vaker last van epileptische aanvallen en bij zo'n aanval kon ik een paar minuten niet praten. Dat was erg lastig, daarom wilde ik geopereerd worden."

Via informatie verspreid over het wereldwijde web kwam Tienstra er achter dat haar ziekte niet genezen is. De oud-keepster moet vechten tegen een zogenoemd astrocytoom, een zeer kwaadaardige tumor. Maar haar huidige leven is wel te verlengen, las ze ook. Om die reden ging ze op zoek naar de arts die een kennis met succes had geopereerd. Zo vond ze dokter Gosselaar, een neurochirurg van het UMC in Utrecht.

Die deed een zogenoemde wakker-operatie, een ingreep waarbij Jokelyn Tienstra diende te praten terwijl haar schedel open lag. Dat klinkt als horror, maar wie Tienstra nu ziet en spreekt, voelt dat de medisch specialist een ovationeel applaus verdient. Terwijl Tienstra sprak - een neuropsycholoog hield haar aan de praat - kon de chirurg het verschil tussen spraak- en tumorweefsel ontdekken. Tienstra: "Maar hij herkent niet alles omdat die tumor ook echt in het spraakweefsel zit. Daarom is deze ook ongeneeslijk."

'Ik hoop nog wel twintig jaar mee te kunnen'

Jokelyn Tienstra vertelt haar opmerkelijke levensverhaal in de week dat ze het NHV nomineerde voor de Hersenbokaal 2010. Dat is een jaarlijkse prijs voor een bedrijf dat een werknemer met een hersenaandoening goed heeft behandeld. Donderdag bleken haar ervaringen goed voor goud. De meeste publieksstemmen waren voor het NHV.

Tienstra: „Het eerste wat het Handbal Verbond deed toen ik getroffen werd door deze tumor, was mijn contract verlengen. "Neem je tijd,", zeiden ze, "we laten je niet vallen." "Dat vond ik bijzonder. Ik kon zelf niet meer rijden en kreeg daarom een auto met chauffeur. Die haalde me op, wachtte de hele dag, en bracht me daarna weer thuis."

Tienstra bleef tussen de aanvallen en operatie door de nationale talenten en het Nederlands team trainen, vandaar die chauffeur. Bovendien kreeg ze thuis in Xanten toegang tot het netwerk van de bond zodat ze voor het andere deel van haar werkzaamheden (de internationale transfers afronden, stages regelen en mails sturen) de deur niet uit hoefde. "Die keeperstraining kan ik natuurlijk ook thuis op papier zetten."

Sinds 1 april van dit jaar bestuurt Tienstra zelf weer de auto. "Je weet pas hoe afhankelijk je bent van een auto op het moment dat je zelf niet meer kan rijden. Het niet kunnen autorijden geeft sociale beperkingen. Daarom ben ik mijn werkgever ook dankbaar. Zij gaven mij een auto met chauffeur zodat mijn wereld breed bleef. Ik kon blijven werken, werk dat ik bovendien het allerleukste vind om te doen. Ik heb van mijn hobby mijn beroep gemaakt."

Ze zegt dat ze is veranderd door wat haar de laatste twee jaar is overkomen. "Handbal is mijn lust en mijn leven, maar mijn privéleven vind ik nu belangrijker dan voorheen. Toen was het slechts een onderdeel in alles wat ik deed. Handbal is nog steeds belangrijk, maar als ik nu de Nederlands-Duitse grens overrijd, rijd ik ook echt een grens over. Dan is het tijd voor privézaken. Ik heb meer harmonie gevonden. Mijn vriendin en ik hebben een heel oude boerderij gekocht en daar houden we drie IJslandse paarden, twee honden, een kat en heel veel vissen. Haha, ik heb een aquarium en een vijver. Ik hou van het buitenleven, dat is mijn rust. Relax, take it easy, inderdaad."

Maar toch, die sluipmoordenaar huist nog steeds in haar bovenkamer. Hij is weliswaar opgespoord, aangepakt en gekleineerd, maar niet vernietigd. "Sinds de operatie heb ik twee keer een MRI-controle gehad. Die tumor is rustig. En zolang die rustig is, is-ie rustig, zullen we maar zeggen. Zo kan ik in elk geval mijn leven blijven leven. Ik weet het, dat klinkt heftig. Maar ik hoop zo nog wel twintig jaar mee te kunnen. Mijn pensioensleeftijd zal ik wel niet halen, helemaal niet als die door de huidige politiek steeds weer wordt opgeschoven, haha. Maar zonder gekheid, ik probeer in het heden te leven. En dat lukt me goed."