Sint Annaparochie, 26 oktober 2016

Bord na 70 jaar naar gemeentehuis

NOOR VLOEIMANS

Dieuwke Kuperus-Smit komt haar wandbord aanbieden aan burgemeester Gerrit Krol. FOTO HOGE NOORDEN/JAAP SCHAAF

Dieuwke KuperusSmit bood het college van gemeente het Bildt een wandbord aan. Het is na de oorlog als dank gemaakt voor de onderduikadressen van de oud-burgemeester.

Ze valt bijna weg achter het grote bord. Dieuwke Kuperus-Smit (88), schoondochter van oud-burgemeester Gerrit Hendrik Kuperus van Heerenveen en het Bildt, is heel blij dat ze het aan huidig burgemeester Gerrit Krol heeft overhandigd. "Ik wol it graach dwaan, út earbied foar myn skoanheit", zegt ze.

Kuperus-Smit woont zelf in Heerenveen, haar man is overleden. Hij was gemeentesecretaris in Ten Boer. "It sit yn de famylje."

Volgens Krol heeft het wandbord van Makkumer aardewerk "een bijzondere betekenis en een speciaal verhaal." Het wapen van de gemeente het Bildt is verwerkt in de schaal, samen met de data 18 april1944 en 15 april1945. Deze data staan respectievelijk voor het moment dat Kuperus en consorten onderdoken en het moment dat de gemeente bevrijd werd.

"Burgemeester Kuperus stond hier op de stoep van het gemeentehuis de inwoners van het dorp toe te spreken op die datum. Toen kwamen de Canadezen naar Friesland", zegt Krol.

Kuperus, burgemeester van het Bildt 1937 tot 1946, moest in 1944 onderduiken. De Duitse bezetter vroeg om arbeiders om de Fliegerhorst, de huidige vliegbasis, te herstellen. De geallieerden hadden het vliegveld, dat de Duitsers gebruikten om te bombarderen, platgelegd. Kuperus weigerde dit verzoek vande Luftwaffe in te willigen, wat hem duur kwam te staan.

Zijn gezin, bestaande uit zijn vrouw en drie zonen, doken onder. Ook zijn voltallige secretarie, gemeentesecretaris en wethouders plus familieleden moeten onderduiken. Als wraak voor deze actie staken de Duitsers zijn woning in brand.

De burgemeester zelf woonde tijdelijk bij notaris Reinder Tjeerd Timmer in Sint Annaparochie. Daarna verkaste hij naar boer Wiltje de Jong aan de Oudebildtdijk onder Sint Jacobiparochie. Zijn vrouw en kinderen zaten elders ondergedoken. Alle gezinnen die het onderduiken gefaciliteerd hebben, kregen als dank een wandbord. Alle borden bestaan nog. "Dat fan ús hat altyd te pronk stien oan de wand", zegt Kuperus Smit.

De reden dat de familie het bord nu, zeventig jaar na dato schenkt aan het gemeentehuis, is dat het over is. "De familie heeft de gemeente benaderd of wij belangstelling hebben voor het bord. Dat is er wel", zegt Krol.

Het wapen van de gemeente het Bildt
is verwerkt in de schaal

Er zijn zeven van deze wandborden in omloop. De borden zijn vlak na de oorlog als dank overhandigd aan de familie die de burgemeester en zijn familie zo heeft geholpen. "Dizze wie oer, dêrom giet er hjir hinne", zegt Kuperus-Smit. De overige zes borden hangen elders in Friesland aan de wand: die zijn in bezit gebleven van de onderduikadressen.

Waar het wandbord precies in het gemeentehuis komt te hangen, is nog niet bekend. Krol heeft daar nog niet over nagedacht. "Het kan zijn dat het op mijn kamer komt te hangen, maar het kan ook in de raadszaal komen te hangen. We zoeken er een mooi plekje voor", zegt hij. Kuperus-Smit kan zich wel voorstellen dat het bord ergens op een rustig plekje komt te hangen, niet zo in het zicht. "It is in moai oantinken, mar der binne belangriker dingen", zegt ze.

Bron: Leeuwarder Courant