De inwoners van Leeuwarderadeel staan op hun achterste benen. Het heeft lang geduurd, maar ze zijn er achter dat een fusie met Leeuwarden de gemeente meer te bieden heeft dan samenwerken met de Middelsee-gemeenten Ferwerderadiel, Menameradiel en Het Bildt.
MARIUS DUSSEL
Redacteur LC
Maar het is te laat. De inwoners hadden hun kans moeten grijpen bij de gemeenteraadsverkiezingen. PvdA en WD, de partijen die van meet af aan Leeuwarden omarmden, deden het toen goed. Maar het resultaat was te weinig om het tij te keren.
Het verhaal dat burgemeester Ferd Crone van Leeuwarden maandagavond voor een volle zaal in Stiens hield overtuigde ook de laatste scepticus. Vertwijfeld riepen de aanwezigen dat ze door de politiek zijn misleid en onvoldoende voorgelicht.
Maar dat is natuurlijk niet zo. Er zijn in de raadszaal en daarbuiten meer dan genoeg woorden gewijd aan de bestuurlijke toekomst van de gemeente. Maar een zakelijke discussie heeft nooit plaatsgevonden. De afspraak om als Middelseegemeenten samen te werken is drie jaar geleden gemaakt. Dat was nog voor de commissie Van Aartsen met het advies kwam van de gemeente 'de eerste overheid' te maken. Dat wakkerde de discussie aan om grote, sterke gemeenten te vormen die voorbereid zijn op deze nieuwe taken. Overal? Nee in het noordwesten van Friesland blijven vier kleine gemeenten volhouden dat ze zich best zelf kunnen redden. Samenwerken luidt hun credo. Maar Crone legde maandagavond de vinger op de zere plek. Al schuif je de ambtelijke diensten van vier zelfstandige gemeenten in elkaar, er blijven vier
burgemeesters, tien wethouders en 58 raadsleden nodig die in vier gemeentehuizen consensus moeten zien te bereiken. Dat dit een stroperige gang van zaken wordt laat zich raden.
Om niet nog meer tegen zere benen aan te schoppen zei Crone wijselijk maar niets over het gebrek aan onderlinge samenhang en solidariteit. Begin dit jaar verkeerden de raden van Ferwerderadiel en Menameradiel bijna op voet van oorlog toen Menameradeel de Noordwesttangent een voet dwars dreigde te zetten. Kort daarvoor moesten de messen op tafel om Ferwerderadiel te bewegen haar financiële verplichtingen jegens de Noordelijke Elfstedenvaarroute te voldoen.
Daarnaast hebben de eerste schreden op het pad van de samenwerking nog niet tot bevredigende resultaten geleid. Kortom, er is geen enkele aanwijzing dat Middelsee gaat werken. Nog los van de vraag of een toekomstig provinciebestuur een dergelijke vreemde eend in de bijt zal accepteren.
Toch blijven bestuurders in het noordwesten van de provincie met een haast stalinistische tunnelvisie geloven in Middelsee. Zo lang ze de steun van hun burgers hebben moeten ze dat vooral blijven doen.
Voor de raadsleden in Leeuwarderadeel ligt dat anders. In de wetenschap dat een meerderheid van de inwoners tegen is, plaatsen ze begin volgende maand hun handtekening onder een overeenkomst die de gemeente minimaal vier jaar lang bestuurlijk aan de ketting legt.
Met deze wetenschap in het achterhoofd is dit een moreel onverantwoorde daad. Ze zullen zich verschuilen achter het mandaat van de kiezer. Maar dat is te simpel geredeneerd. Daarvoor is de kwestie te belangrijk.
En is het toeval dat twee van de drie coalitiepartijen, FNP en GBL, lokaal de trom kunnen blijven roeren, maar bij een fusie met Leeuwarden marginaal bij het bestuur betrokken zullen zijn? Kortom, prevaleert hier wellicht eigen belang boven algemeen belang?
