Sint-Anne, 22 maart 2022    

Groetjes

Gerard de Jong, columnist. FOTO NIELS WESTRA

’t Is niet genog dat d’r al soa’n driedúzzend mînselevens ’n smirge doad injoegen binne. ’t Is niet genog dat d’r hele stâden met de grônd gelyk maakt worre. Dat jùst ’n theater en kûnstakademy – normaal bakens fan ekspressy en skoanhyd – met ônderdoken burgers onder fuur nommen worre.

Gerard de Jong

De izingwekkende destruksy alleen is niet genog. At je nij speulgoed hewwe, wille je ok dat ’t ânderen opfâlt, âns is d’r niks an.

Omdat ’t goenent blykber niet gau genog opfâlen waar, skriuwde ’t Kremlin ’t sels groats fan de daken. Se hadden ‘hypersonische’ raketten ôffuurd: raketten die’t fijf keer sneller as ’t geluud gaan, dichterbij de grônd hur doel opsoeke en derdeur moeiliker te onderskeppen binne, lees ik. Souwen se, soa’t de Amerikanen ok wel doen, teksten op de raketten skreven hewwe foordat se se ôffuurden? ’n Met ‘groetjes aan iedereen’ markeerd moordwapen?

Materieel machtsfertoan het ’n priis. Ik most dinke an de Koersk, de Russise ônderseeër

die’t in 2000 traachys fergong. Op ônderhoud waar besúnnigd, maar deurfare most hij. De Koersk sonk na de booiem na ontploffings fan torpedo’s an boord; twee kernreaktoren an boord konnen útskakeld worre deur jonge mânly die’t hur dermet foor de mînshyd opofferden.

Poetin wou niks wete fan ’n ramp, noch fan de anboaden internasjonale hulp om ’t gefaarte boven te krijen en de bemanning te befrijden. Hij kwam d’r die wêrme augustus syn datsja niet foor út.

At je nij speulgoed hewwe,
wille je ok dat ’t ânderen opfâlt

De 118 opfarenden kregen ’n seemânsgrâf. Nag erger as doadgaan is de tiid hewwe om te beseffen dat je doad gaan. De suurstof raakte op, se wisten dat se stikke souwen. Se wisten ok dat d’r niet prebeerd worre sou hur te rêden. De skyn ophouwe dat ’t Russys materieel in order is waar meer wirrig as de mînsen die’t ’t in order houwe. Hur rêde sou gelyk staan an je kwetsberhyd toane. En kwetsberhyd toane is belies geve.

Bij de berging worden twee briefys fonnen op ’t lichem fan de 27-jarige opfarende Dmitri Kolesnikov. ’t Leste briefy: ‘Het is hier donker; het schrijven gebeurt op de tast. Het lijkt erop dat er weinig kans op overleven is, 10 tot 20 procent. Laat ons hopen dat op zijn minst één iemand dit zal lezen. Groetjes aan iedereen. Wanhoop niet.’

Bron: Leeuwarder Courant, kollum Gerard de Jong