In hoefere kinne je de ânder werklik kinne? De ânder begripe, wilens jesels de enige rifferînsy is, met alle onfolledighyd en gebreken fan dien… ’t Is ’n sike grap. Jesels begripe is al ’n hele haister, ’n ânder mîns hest ondoenlik, maar ’n besy of ’n plantsy… Hou maar op.

Gerard de Jong

Sont 'n hutsy hewwe wij weer ’n motflinder in huus. Dat is elk foorjaar soa. At ’t skemert en hest donker is – soa tussen halftien en tien uur – wort-y even aktyf, fladdert wat om, en lândt dan op ’n plakky der’t-y de nacht deurbringe sil. Kînst dyn klokky d’r op lyk sette.

Ik hou fan ’t geselsskap, maar fynt ’n mot ’t hier nou leuk of niet? Foelt hij him hier gefangen of de koaning te ryk? Mot ik him fange en bútten loslate, soadat-y ’t skakeltsy in de foedselketen weze kin soa’t dat foor him bepaald is? Ik hew de terrasdeuren en rútten open had; dan snoof hij even an de frijhyd, maar ferkoas dos ’t leven in huus.

Google is, fansels, waardeloas. ’t Is allang gyn soekmesine meer, maar ’n adfertînsyferkoper. Soeke je op ‘mot in huis’, dan krije je inkeld risseltaten fan bestriders. Ik skrol deur horrorferhalen over hoe’t ‘n mot in ’n week tiid wel 250 aitsys lêge kin. Dat je gelyk de ferdelgers inskakele motte, âns gaan je favorite kleren, gerdinen en as toetje ’t tapyt naar de barrebisys. Onwetendhyd krejeert angst; angst ferkoopt.

Gelukkig hew ik ’n hulplyn foor deuze spesifike eksistinsjele fraagstikken. Stannebuurtster Ben Bruinsma is ’n wandelende besys- en blomptsysalmenak. At-y niet slaapt rêdt hij inheemse plantesoorten, bestudeert hij nachtflinders en motten bij ’n lichtopstelling in de achtertún of fult hij op www.waarneming.nl syn feule fônsten in. Hij slaapt niet ’n soad, skat ik soa in.

Hij reägeerde drekt doe’t ik him saterdegaven laat ’n berichy stuurde. As ’n 112-metwerker die’t opfeert en leeft foor dut soort fragen. Hij froeg om ’n foto. ’t Lukte mij de mot, die’t tun ’t plafon anplakt sat, op ’n kiky te setten. Rapper as ’t bekind maken fan de ‘douze points’ bij ’t Eurovisie Songfestival appte hij syn ferdikt: ‘’n Hommelnêstmot, der likent-y ’t meest op. Kin gyn kwaad. Ast ’n bakky hest, set dat over de mot, skuuf d’r pepier ônder, en dan hest ’m. Dan kin-y na búttenen. Dan fang ik ’m wel weer.’