'n Oproep in de Bildtse Post lessen, en ok de Luwter fon 't 'n berichy wirrig: wie befrijdt bútsoeker Leendert Ferwerda fan syn fersameling bútgoed?

Gerard de Jong

De Stannebuurtster strúnde dartig jaar bij de Bildtse kust lâns. De see braakte in al die jaren 'n onhurig soad spul tun de seedyk an. Boeien, fisopslagkissys, hout fan dekladings, tou, trossen, 'n seemânsfrou (opblaaspop), plestikene aintsys en mappen fol an flessepost. Elk objekt waar him even dierber; dankber anfaardde hij de geskinken fanút de Waddensee.

't Huus en de tún waren al gau soa fol dat-y 't allegaar niet meer kwyt kon. Fanút Marrum kreeg hij 'n rêdingsboei toegooid. Rekreasybedriif de Seedykster Toer wou syn spul wel tintoanstelle. Der ston 't jaren te pronk, maar de Seedykster Toer wort ferkocht, en dus soekt de bútsoeker-in-ruste 'n nij plak foor syn enorme kolleksy.

Leendert - al sont begin jaren '70 kynd an huus bij de Bildtse Post - fertelde dat hij op Omrop Radio weest had, om syn bútfersameling in de etelazy te setten. Soa stormachtig at 't búttendyks weze kin, soa stil is syn tillefoan. "Nul reaksys", saai-y, syn wiisfinger en dúm 'n 0 formend.

Nou gâf hij toe, 't had gyn glâd ferkooppraatsy weest. "Ik hew said dat ik 't ok wel begryp. Ik sou ok niet gau de fersameling fan 'n ândere bútsoeker overnimme. Je motte 't sels bij see fonnen hewwe."

Ik most dinke an de Dútse skriver én boekefersameler Walter Benjamin, die't skreef: 'n Fersameling is 'n springtij an herinnerings die't de fersameler overspoelt. Niet de objekten, maar de herinnerings die't se oproepe - bijgelyks wanneer at en wer't je se fonnen hewwe - make de fersameling.'

Derút folgt dat 'n fersameling syn betekenis ferliest at de aigner d'r ôfstand fan doet. Benjamin: 'n Fersameling fertelt niet 't ferhaal fan de objekten, maar 't ferhaal fan de fersameler. 't Binne niet de objekten die't deur de fersaamler tot leven komme; 't is de fersameler die't deur de objekten tot leven komt.'

Leendert nam nag 'n slok koffy, wreef 's over de grize bútmuts op 't hoofd en fersuchtte glimlachend: "Meskien hew ik te eerlik weest. 't Is rommel, maar mooie rommel."