De Friese Maatschappij van Landbouw fierde in 1977 hur 125-jarig jubileum. Een fan 'e aktiviteiten waar 'n priisfraag. 't Priiswinnend ferhaal met as titel 'Van haver tot gasolie' waar fan Doeke Klazes Oosterbaan út Stiens, eerder boer op 'e plaats Ouwe-Dyk 319. Dut is de darde ôflevering fan 'n bewerking fan 't ferslag, ontliend an It Ark, 't fereningsblâd fan 'e AFRON en met de noadige adfizen fan seun en opfolger Klaas Oosterbaan.

Klaas Dankert

Folgende generasy

In 1966 gaat de laiding fan 't bedriif over op 'n jongere lichting; Klaas Fonger Oosterbaan wort nou boer. Hij is dus de dârde generasy Oosterbaan op deuze plaats. Dat betekent 't begin fan nije groate feranderings. Soa sil d'r tena 'n bedriifsekonomise boekhouwing foerd worre. En foor de eerste keer worre alle irpels in 'e skuur opsloegen en worre se allegaar in aigen beheer sorteerd.

Dat kin met omdat 't flasfebryk in 'e Súdhoek opheven wort en 't flas dus nou fan 't feld ôf ferkocht wort. 't Roebelen in 'e skuur ferfâlt dermet en soa komt d'r meer tiid en rúmte foor 't sorteren. 't Werk an 'e wait en 'e biten wort helendal meganiseerd en wort an 't loanbedriif overlaten. Dermet is 'n eand kommen an 't op 'e knieën dunnen in 'e maaitiid en hêstmis 't bitedollen met 't biteleppy. 't Tal faste erbaaiers gaat werom na fier. 't Flas ferdwynt in 1967 helendal út 't bouplan omdat 't werk niet meer te kombineren is met 't irpelrooien. 't In 1953 insaaide faste graide wort skeurd omdat besloaten wort 't gras in hoofdsaak fan kûnstgraide te halen. Nou't d'r gyn klaver meer bouwd wort mot dut 'n bijdrage levere an 'n betere struktuur en genog humus in 'e grônd.

Foor 't eerst sont 1957 wort d'r weer 'n sloat dempt. Dut is 't begin fan de in de kommende jaren geregeld feerdergaande en later frij rigoreuze perseelsfergroating en ferbetering fan de kultuurtechnise toestand fan 't bedriif. Deurdat d'r deur de opkomst fan bestridings-middels teugen sykten en onkruud hyltyd meer gebrúk maakt wort fan de sproeimesine wort aigen spuitapperatuur anskaft. En d'r komt 'n folautomatise poatmesine in gebrúk.

Feerdere spesjalisasy

In 1969 kin d'r weer 'n útbraiding fan 't areaal reäliseerd worre deur de ankoop fan seuven bunder naastlêgende lând (út 'e plaats fan Louw Veeman en eerder Joh. Hoogland an 'e Langeweg). 'n Andere ingripende gebeurtenis is 't beslút ôfskaid te nimmen fan 't melkfee. Dut ondanks 't fait dat dut bediifsonderdeel op him sels útstekend draait en de boer der sels ok wel arighyd an het.

De feerdergaande meganisasy dwingt tot 'n sekere spesjalisasy. Orten, blaumaansaad en rooie klaver ferdwine út beeld. Om de weerrisiko's deur 't laat rooien fan irpels foor

te kommen worre d'r gyn konsumpsyrassen soa as Borgers en Rooie Star meer ferboud. Alleen 'n hoeky Irene's bliift over. De groatste ferandering is in 1961 de anskaf fan 'n Hektor melkmesine. Maar omdat die bij tien koeien niet rendabel hyt te wezen wort de melkfeestapel útbraid tot soa'n 16 stiks. Seumers wort in 't lând molken met 'n 'weidewagen'.

Maar omdat ok 'n feebediif 'n sterke meganisasy noadsakelik maakt sou dat dus in twee takken fan 't bedriif plakfine motte. Bedriifs-ekonomys sou dat foor de melkfeehouwerij alleen ferantwoord weze bij 'n nag groatere feestapel. Dat soa ok fergroating en ferbouwing fan 'e stâl aise. Ok speult met dat bij 't feul klainere personeelbestand de soasjale posisy fan 'e boer op 'n gemingd bedriif d'r niet beter op wort. Der komt nag bij dat de boer niet overal toegelyk weze kin om d'r syn andacht an te geven.

Dus wort op twee pondemaat na alle graide skeurd en draineerd. De skapen worre nag anhouwen maar feerder wort 't 'n folledig akkerboubedriif met 'n eenfoudig bouplan: irpels, winterwait, súkkerbiten en meestal nag 'n hoeky grâssaad. Ondanks de bedriifsfergroating wort in 1970 't faste personeel inkrompen tot twee man, alleen bij 't irpelsetten en 't sorteren anfuld met 'n tydlike kracht. De folautomatise poatmesine mot weer plak make foor 'n poatlorry. Dat geeft betere risseltaten. De sakkerooier wort omboud tot bunkerrooier en d'r worre twee kipwagens anskaft.

In de jaren seuventig wort d'r nagal wat deen an 'e inrichting fan 't lând foor 'n part in ruilferkavelingsferbând. In waterskapsferbând worre tochtsloaten ferbreed, ferdiept en foor 'n part ferlaid. Dat lêste gebeurt ok met ferskillende dammen en de reed. Op frij groate skaal worre nou sloaten dempt. Bij de drainaazje die't derfoor noarig is worre nou niet meer fan die rooie bakte draineerbuisys brúkt maar wort 't moderne buugseme kûnststof materiaal met kokos wiinsel toepast. De met izeren lêgers en houten dek útruste brûg over de Ouwe-Dyksterfaart blykt an fernijing toe te wezen. D'r komt met 't oog op hyltyd bredere en fooral ok swaardere frachten nou 'n betonnen brûg.

In 1974 wort 't lêste stikky graide omploegd omdat d'r stopt wort met 't houwen fan skapen. Dermet is d'r op 't bedriif helendal gyn fee meer. Dat jaar doet ok de grôndontsmetting in ferband met de fruchtwisselingsregeling teugen eerappelmoehyd syn intrede. In 'e maaitiid fan 1976 is d'r oppenij gelegenhyd lând bij te kopen, nou fan Sippe Westra an 'e Noorderdyk (nou Stadhoudersweg). Dermet komt de totale bedriifsopperflakte weer op 'n klaine 53 hektare. Deur alle sloatdempings fan 'e lêste jaren is 't tal stikken lând werombrocht tot 17, nou met 'n gemiddelde groatte fan 'n dikke drie bunder. (Nije week feerder)

Bij de eerste foto: Klas fan 'e Rijks Middelbare Landbouwschool in Luwt op 'e Praktykskoal bij Emmeloord. Sittend tweede fan rechts: Klaas Oosterbaan, + 1960.

Bij de tweede foto: Klaas Oosterbaan en o.a. Aldert Cuperus bij de ouwe brûg, + 1947.