Ze is de nuchterheid zelve: Pytsje Ladenius (56) uit Stiens. Als evv’er – eerstverantwoordelijk verzorgende – is ze eigenlijk altijd op ‘de groene gang’ te vinden, de plek in Beuckelaer die de afgelopen maanden behoorlijk hard door het coronavirus werd getroffen. Vijf bewoners op de gang kampten met een besmetting.

André Horjus

"Gewoan pech", denkt Pytsje. "Der binne ek kollega’s troffen. Dy wurken op ferskate ôfdielings." Het heeft zeker indruk gemaakt, maar Pytsje is gezegend met een opgeruimd karakter. Slapeloze nachten heeft ze niet gehad.

Pytsje wil het niet geheel uitsluiten – "jo witte it net" – maar ziet ook niet direct wat de nazorg, die nu vanuit het zorgcentrum wordt aangeboden, voor haar zou kunnen betekenen. Volgende week beginnen de sessies waarbij Pytsje en collega’s in kleine groepjes mogen aangeven hoe ze de afgelopen, spannende tijd hebben ervaren, maar Pytsje is stress thuis altijd snel kwijt: "Even in blokje om en it is wer klear. Jo moatte de dingen ek net moeiliker meitsje dan se binne."

Toen het virus in maart binnendrong, waren de nieuwe zorgteams in Beuckelaer net samengesteld. Die zouden tot nog betere kwaliteit moeten leiden. Pytsje weet nog goed hoe directeur Atje Tadema-Postma het destijds verwoordde: "Atje sei: ‘Wy hawwe lekkere sop, mar dy kin noch folle lekkerder. Wy hienen doe allinnich noch gjin idee wat ús te wachtsjen stie."

In ieder geval heeft Pytsje, juist op de groene gang, een sterk saamhorigheidsgevoel ervaren. "Wy binne ticht nei inoar tagroeid, miskien ek om’t wy ôfsletten wienen fan de rest fan it soarchsintrum." Noodgedwongen veranderde volgens Pytsje de werkmentaliteit.

"Net piipje, mar wurkje, dat is it motto wurden. We sieten earder mear fêst yn strukturen, rigeltsjes, wurkôfspraken. Oer pauzes bygelyks. Dy hawwe wy foar in diel loslitten en dat wurke as in tierelier."

Het strenge regime werd zo’n twee weken geleden opgeheven, nadat de groene gang door de huisarts coronavrij werd verklaard. Pytsje en haar collega’s hoeven sindsdien niet meer in de zweterige beschermjassen rond te lopen.

Bewoners mogen weer vrij bewegen in huis. Holst Meijer bijvoorbeeld, uit aflevering 2, kan weer even bijpraten met zijn buurman Gerrit Sinnema. Iedereen is opgelucht, weet Pytsje. "Dan sjochst dat se inoar wer efkes by de hân pakke. Sa bliid. Dat mei fansels net, mar ik snap it wol. Se wienen dûbbel isoleard, dûbbel iensum om’t se harren keamers net ferlitte mochten. Ik haw in protte stil ferdriet sjoen, mar dat sille de bewenners sels net sa gau sizze. No meie se wer de gong op. Even nei de brievenbus. Stiest der oars net by stil hoe belangryk soks foar de minsken wêze kin."

De apathische blik in de ogen van bewoners die het zwaarst getroffen waren, staat Pytsje nog helder voor ogen. "Neffens de húsarts koest it fergelykje mei in delier. Se wienen ferward. Wy mjitten in hiel leech suurstofgehalte, mar sels fielden se net dat se sa benauwd wienen."

Wat vooral indruk maakte was het eenzame overlijden van een bewoner op de groene gang. Geen familie rond het bed. Alleen Pytsje. "Net eltsenien doart it oan om dêr by te wêzen", legt ze uit. "Dat begryp ik hiel goed. Dan is dat it lêste watsto as fersoargende dwaan kinst. De hân fêsthâlde. In musykje derby miskien. Ik bin net gau emosjoneel, mar op sa’n momint rekket it my wol. Wat as it myn mem west hie?, tink ik dan. Warme soarch, yn de lêste fase fan it libben. Dêr giet it om."