De oorlog in Oekraïne jaagt de graanprijzen door het dak. Voor Friese akkerbouwers zou het lucratief zijn om extra tarwe te zaaien. Maar zo makkelijk is het niet, zegt graanhandelaar George Pars uit Sint Jacobiparochie.

Elizabeth Vogelzang

Zeker, Friese akkerbouwers kunnen nu heel lucratief graan telen, zegt George Pars. De prijzen voor tarwe en gerst gaan door het dak nu het oorlog is in Oekraïne, de graanschuur van Europa. Op de internationale markt en op de termijnbeurzen in Parijs en Chicago zijn de prijzen elk kwartier anders. "Het gaat echt als een malle”, zegt Pars. "Een ton tarwe kostte tien dagen geleden nog 250 euro. Dat zit nu al op dik boven de 400 euro.”

Zaaizaad bijna op

Toch kunnen Friese akkerbouwers amper inspelen op de situatie, zegt Pars. Het is niet zo dat er opeens veel meer graan wordt gezaaid. "Wel iets, maar dat houdt met 3 tot 4 procent op.” Al zouden akkerbouwers willen, het benodigde zaaizaad is niet voorhanden. "Het zaaigoed voor zomertarwe is bijna op. Daar hebben we niet eerder dan na de komende oogst weer van.”

Bovendien hebben akkerbouwers op veel percelen wintertarwe staan. "Dat is er in de

herfst al in gegaan. Daaraan kun je niks meer veranderen.” Zaaiplannen worden dus niet opeens omgegooid. "Het is zeker niet zo dat aardappelen, uien en bieten er nu worden uitgegooid om tarwe te zaaien.” Bouwboeren moeten de gewassen op hun land ook afwisselen om ziektes te voorkomen en kunnen niet op het laatste moment hun plannen veranderen.

1,4 miljoen ton: ‘Lyts bytsje’

Nederland is maar een heel kleine speler in de graanmarkt. Jaarlijks wordt in ons land ongeveer 1,4 miljoen aan granen geproduceerd. "Dat is echt ‘in lyts bytsje’ ”, zegt Pars, als je het afzet tegen de wereldwijde productie. Die is 776 miljoen ton. "De consumptie in ons land ligt vele malen hoger dan wat we produceren. Nederland importeert ongeveer 4 miljoen ton aan tarwe. Dus zelfvoorzienend worden is lastig.”

‘Extreme gevolgen’

Akkerbouwers zullen de oorlog in Oekraïne vooral voelen door de hogere kosten die ze moeten maken. "Op dat vlak heeft het extreme gevolgen voor de sector”, zegt Pars. Kunstmestprijzen schieten omhoog. De diesel voor in de trekkers wordt duur, net als de prijs voor gas en elektra.

Het meeste graan dat in Nederland wordt geproduceerd, wordt gebruikt als veevoer. De stijgende prijzen hebben daarom ook een grote impact op veeboeren. Pars: "Als dat niet wordt vertaald in hogere prijzen voor producten in de winkel, moeten ze dat allemaal zelf slikken.”