Augustus was een maand van contrasten. Een droge, snikhete eerste helft werd gevolgd door een nat en koel slot. Gemiddeld was het op een na de warmste oogstmaand na 1900.

Klaas Ybema

Na een gematigd begin kwam de zomer vanaf de 5de echt op stoom, toen een hogedrukgebied via West-Europa de Oostzee opzocht. Vanaf de 9de werd dit systeem versterkt door een nieuw luchtdrukmaximum dat van Schotland naar Scandinavië trok en de warme oostelijke aanvoer versterkte. Op 7 augustus begon een reeks tropische dagen die op de meeste plaatsen tot en met de 13de zou duren en dat was een unicum. Op Vlieland beperkte de hitte zich tot één tropische dag en Terschelling telde er twee. Elders waren dat er overal zes of zeven.

Vanaf de 12de werd het drukkend en al spoedig barstten de onweersbuien los, maar ze waren zeer plaatselijk. Op de 14de meldde Laaksum 63 millimeter regen en een dag later viel tussen Gaast en Parrega binnen een uur ongeveer net zoveel. Het was daarbij broeierig, vrijwel windstil weer. Hijum meldde nog eens 47 mm op de 17de. Het bleef onder vlakke lagedrukgebieden boven onze omgeving zomers warm, maar onstabiel met buien tot de 22ste.

De laatste week werd het onder invloed van een westelijke stroming een stuk koeler: een verademing. Een diepe depressie die op 26 augustus de Noordzee overstak, veroorzaakte naast veel regen ook een flink windveld. Op Vlieland werden uitschieters van 97 km/uur gemeten bij windkracht 9. Daarmee was de eerste najaarsstorm een feit. Een volgende storing zorgde de laatste vier dagen voor koel en buiig weer.

Lang leek augustus op weg naar een recordtemperatuur, maar uiteindelijk finishte de maand met een provinciegemiddelde van 19,8 graden net achter de oogstmaand van 1997 (20,2). Het aantal zomerse dagen (25-plus) bedraagt normaal drie aan de kust en zes in het binnenland, maar deze maand telde Vlieland er tien en het zuidoosten van de provincie kwam op zestien uit. Op 19 (Laaksum) tot 26 dagen steeg het kwik tot 20 graden of hoger. Normaal varieert dit cijfer van 15 op de Wadden tot 21 landinwaarts.

Het Friese neerslaggemiddelde werd berekend op 93 millimeter tegen 82 normaal. Daarmee was het iets natter dan vorig jaar (85). Het natst was het in het noorden van de provincie, waar plaatselijk meer dan 130 mm viel. De plaatselijke verschillen waren groot. Zo viel op Ameland twee keer zoveel regen als op Terschelling, dat net als de regio Gorredijk bij de droogste gebieden van Friesland hoorde.

De zon scheen op vliegbasis Leeuwarden 237 uren tegen 195 normaal en daarmee was augustus iets minder zonnig dan vorig jaar (243 uren).

De zomer (juni/juli/augustus) kwam gemiddeld op 17,6 graden uit tegen normaal 16,4. Dit is goed voor een vijfde plaats na 1900. De beide vorige zomers waren nog warmer. De zomers van 2018 tot en met 2020 vormen daarmee het warmste trio ooit gemeten.

Met gemiddeld 240 mm regen was de zomer natter dan normaal (225 mm). De hoeveelheden varieerden van 309 mm in Sint Annaparochie en 297 in Hijum tot 185 mm in Lippenhuizen. Leeuwarden noteerde 650 uren zon tegen 606 normaal. Beide vorige zomers waren zowel droger als zonniger.

Bij de foto: Onweer boven het Bildt. Foto: Marty Slager