"’t is un bende worren", zegt Jan de Jong (90) uit Sint Annaparochie over het buurtje ten noorden van Nij Altoenae en aan de zuidkant van de Nieuwebildtdijk, dat in de volksmond al generaties lang Stad Niks wordt genoemd. "Die húzzen kin ik niet meer as fetsoenlike húzzen sien."

André Horjus

De Jong, voormalig smid, woonde er vanaf 1933 zo’n 67 jaar tegenover - aan de noordkant van de dijk - met een smederij aan huis. "Nou weune der meskien nog twee ant drie gesinnen", schat De Jong. "Maar ik weet ok nog dat der lang leden ‘n stik of tien gesinnen weunden op n klútsy."

Ecologisch tuinieren

De oudste huisjes dateren van rond 1800. Ze ogen hier en daar wat verloederd en zijn compleet aan het zicht onttrokken door het welig tierende groen. Brandnetels, bramen en de grote klit (of klis) met zijn stekelige, paarse bloemhoofdjes hebben hier vrij spel.

Het gras rond de huisjes wordt niet gemaaid en de dakpannen zijn bedekt met een dikke laag mos. Een wildernis volgens De Jong, maar een walhalla voor de liefhebber van ecologisch tuinieren.

Wie de naam bedacht heeft en waarom, is niet bekend. Het is in ieder geval gekscherend bedoeld, denkt De Jong. "’t Waar niks, ‘t is niks en ‘t sil ok nooit wat worre."

Het informatiepaneel op de dijk stelt dat er vroeger smalle steegjes tussen de huizen liepen: "Wie zich in zo’n steegje bevond, omringd door huizen en zonder zicht op het omliggende, kale land, kon zich met enige fantasie in een stad wanen. Een stap naar links of naar rechts was evenwel voldoende om dit beeld te herroepen. Kortom: het leek heel wat, maar ‘t was niks."

Zuidkant

Voor zo ver bekend wordt de naam voor het eerst vermeld op een kaart uit 1850 van de Leeuwarder stadsarchivaris Wopke Eekhoff. In sommige publicaties worden ook het voormalige schooltje en enkele huizen aan de noordkant van de dijk, bij Stad Niks gerekend, maar dat is onjuist volgens De Jong.

Ook het informatiepaneel meldt dat het puur gaat om het groepje huizen aan de zuidkant van de dijk en de naastgelegen vaart: "Dit is opmerkelijk omdat de bebouwing meestal aan de noordzijde (zeezijde) van de dijk plaatsvond om kostbare cultuurgrond te besparen."

Bron: Leeuwarder Courant