De huisjes op de Bildtdijken staan er niet allemaal even knap op. Soms ligt verkrotting op de loer. Het Bildt zoekt naar miljoenen om het verval te keren.
TIM FIERANT
Rijdend over de Oudebildtdijk wordt het verval zichtbaar. Prachtig opgeknapte dijkhuisjes staan schouder aan schouder met bleekneusjes, soms zwaar vervallen. Ze worstelen met weer, wind en de soms krappe portemonnee van de bewoner. Een jaarlijkse lik verf is allang geen zekerheid meer.
Burgemeester Gerrit Krol: "We zoeken al jaren naar mogelijkheden om hierwat aan te doen." Toen de Nuon-miljoenen op het provinciehuis lonkten, begon het Bildt aan een 'Actieplan Bildtdijken'. De 509 huisjes aan de Oude- en Nieuwebildtdijk werden eerst eens goed bekeken en naar kwaliteit gegroepeerd: 80 huisjes waren goed, 282 matig, 133 slecht en 14 zeer slecht.
Het actieplan behelst het volledig renoveren, en soms eerst slopen, van de veertien slechtste woningen. De slechte en matige woningen moeten worden opgeknapt en aangepast aan de "eisen van de tijd." Te kleine woningen kunnen worden uitgebouwd of samengevoegd.
Voor het plan, dat ook verkeersmaatregelen en het stimuleren van toerisme behelst, is € 8,7 miljoen nodig. Voor 60 procent daarvan is subsidie aangevraagd uit de Nuon-pot. De rest wordt betaald door het Bildt.
Ook huiseigenaren kunnen via "gunstige financiële regelingen" geld lenen om hun woningen op te knappen.
Aan de Oudebildtdijk, naast een flink vervallen huis, woont Sietske Stok met haar man: "Dy krotsys binne der altyd weest. Dat hoort ok bij de Ouwe-Dyk. Mar at se dy húzzen opknappe wille, motte se dat fooral doen. 't Bildt sil altyd't Bildt blive. Wy weune hier mooi. Last hewwe wy d'r niet fan."
Krol storen ze wel. Volgens hem zijn de verwaarloosde huisjes slecht voor de leefbaarheid en de woonkwaliteit. De waarde van de huizen eromheen daalt en buren zouden daarom ook minder in hun eigen huis willen investeren.
Een krotwoning hier en daar mag Krol dwars zitten, het verkeer op de dijken is een kopzorg. De trekkers van de boeren worden almaar groter. "En die weg kun je nu eenmaal niet breder maken. In de bietentijd zitten de drekspetters soms tot het zolderraam, zo groot zijn die wagens."
De oplossing voor de verkeersproblematiek blijkt weerbarstig. Testprojecten die de afgelopen jaren gedaan werden, brachten niet meer dan wat geschilderde vlakken op de weg. Die zouden snelheidsvertragend moeten werken.
Onvoldoende, zegt voorzitter Hotze Buwalda van Streekbelang Oosten Westhoek. Maar hij onderkent dat het een lastig vraagstuk is. Ook Krol zegt nog geen goede oplossing voor de problematiekte hebben. Budget is er wel: € 390.000.
Toerisme dan, volgens het plan ook essentieel voor het voortbestaan van de Bildtdijken. De camperplaats bij Zwarte Haan wordt verder ontwikkeld en er komen meer parkeerplekken en wandelpaden. Dijkhuisjes waarin niet meer gewoond kan worden, kunnen worden omgebouwd tot recreatiewoningen.
De provincie en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed zijn van plan de Bildtdijken binnenkort aan te wijzen als beschermd gebied. Mochten de Nuon-miljoenen komen, dan is de toekomst van de Bildtdijken volgens Krol voor jaren gegarandeerd.
'Nog volop kansen'
Dinsdag hoopte het Bildt te horen of er Nuon-miljoenen naar de Bildtdijken zouden vloeien. De provincie maakte toen echter enkel bekend dat asfalt en infrastructurele proiecten geen kans maken. Voor proiecten die de kwaliteit van de woningvoorraad opkrikken gloort hoop; daarvoor ligt € 65 milioen klaar. Krol zegt desgevraagd nog volop kansen te zien. Het oplossen van de verkeersproblemen op de dijk zou de provincie echter niet onder infrastructuur moeten scharen. "Daarover sturen wij nog een briefje."
