Plaatsing van zonnepanelen bij monumenten zou mogelijk moeten zijn, maar liefst op het erf en onzichtbaar vanuit de openbare ruimte.

Maria Del Grosso

Dit advies geeft het Steunpunt Monumentenzorg Fryslân aan de gemeente Waadhoeke. De gemeente vroeg het Steunpunt uit te zoeken hoe omgegaan moet worden met plaatsing van zonnepanelen in beschermde stads- en dorpsgezichten. Specifiek werd gekeken naar de Oude- en Nieuwebildtdijk, Achlum, Dronryp, Marsum, Oudebildtzijl en de binnenstad van Franeker.

In deze gebieden heeft plaatsing op erven de voorkeur boven zonnepanelen op gebouwen. Ook kunnen ze beter op platte daken geplaatst worden dan schuine en op bijgebouwen in plaats van het hoofdgebouw.

'Plaatsing is een optie op een deel van het erf of dak dat minder waardevol of representatief is en waarop de installatie vanaf openbaar gebied niet te zien is', aldus het Steunpunt. Dan moet het mogelijk zijn als de plek gunstig ligt voor de zon en de ingreep de cultuurhistorische waarde niet aantast.

In sommige gevallen is zonne-energie geen optie, aldus het rapport. Dit geldt voor uitzonderlijke monumenten, daken met een bijzondere vorm, daken met bijzondere of kwetsbare materialen en bij een bijzonder historisch dakenlandschap. In dit laatste geval mogen panelen ook vanaf hogere gezichtspunten zoals kerktorens, hoge gebouwen of vanaf een dijk niet zichtbaar zijn. Dit speelt in Franeker met kerktorens en in Oudebildtzijl en bij de Bildtdijken.