In 1993 hebben mijn vrouw Truida en ik de St. Jacob's fietsroute oftewel de 'camino' gefietst. De drie deeltjes van de uitgave: "St. Jacob's fietsroute langs de pelgrimsweg naar Santiago de Compostela", uitgegeven door de Fietskaart Informatie Stichting, waren aanleiding én betrouwbare gids met de Pelgrimsgids van het Nederlands Genootschap van Sint-Jacob.
Op zaterdag, 31 juli 1993 zijn we vertrokken vanuit St. Jacobiparochie (St.-Jabik in het Bildts) en precies een maand later, maandag 30 augustus betreden we door de Portico de la Gloria de imposante kathedraal van Santiago de Compostela (spaans voor "St.-Jabik").
Daarmee hebben we een tocht volbracht in de voetsporen van honderduizenden voorgangers, die sinds eeuwen dezelfde weg zijn gegaan als pelgrim. De meesten te voet, een enkeling te paard of in een reiskoets. Peregrino's werden ze genoemd en uit heel Europa trokken zij naar deze oude Spaanse pelgrimsstad om de apostel Jacobus de Meerdere (Sant-Iago) te vereren. Maanden waren zij onderweg. Ze werden gedreven door een innerlijke drang naar wat er achter de horizon verborgen lag. Dezelfde drang, die ons een maand lang gaande hield, óók bij harde tegenwind en onder een onbarmhartig brandende zon over de Spaande Meseta.
Voor de Bildtse Post heb ik elke dag wat indrukken opgeschreven, soms als Truida even "siesta" hield, een andere keer bij het schijnsel van een frisdrankenautomaat. De Stichting "Ôns Bildt" heeft deze impressies in een boekje uitgegeven: "Fan St.-Jabik na St.-Jabik, 2700 kilometer op 'e fyts fan 't Bildtse St.-Jabik naar 't Spaanse Santiago de Compostela".
Het boekje is in het Bildts geschreven doch met enige goeie wil is dat prima te lezen. Het boekwerkje is niet meer te koop. Alleen in de bibliotheek is het nog verkrijgbaar.
Hier een korte foto-impressie:
St. Jacobiparochie, Sint Jabik in het Bildts, is welhaast de vanzelfsprekende tegenpool van de bekende bedevaartplaats Santiago de Compostela in Galicië in het uiterste noordwesten van Spanje. Immers Sint Jabik is hetzelfde als Santiago in het spaans.
En zoals even voorbij Santiago de Compostela aan de Atlantische kust het plaatsje Finisterra - waar volgens de legende het stoffelijk overschot van de apostel Jacobus aanspoelde - zo ligt even ten noorden van Sint Jabik Zwarte Haan aan de Waddenzee. Met enige fantasie valt hier de plaats ter herkennen, die Turpijn bedoelde toen hij in 1124 in een loflied op Karel de Grote de uitgestrektheid van diens rijk, overwelfd door de intrigerende melkweg, bezong:
....... "Maar kort daarna zag hij aan de hemel een gloed van sterren, die begon bij de Friese Zee en neigde naar Duitsland en Italië, tussen Gallië en Aquitanië in, rechtstreeks gaande door Gascogne, Baskenland, Navarra en Spanje naar Galicië, waar het lichaam van de zalige Jakobus, toendertijd onbekend en verborgen, lag". En even verder: "De gloed van de sterren, die U aan de hemel heeft gezien, betekent: vanaf nu zult U met een grote legerschaar naar Galicië gaan om het ongelovige morenvolk te verslaan en mijn weg en mijn land te bevrijden en de basiliek en mijn sarcofaag te bezoeken. En na U zullen alle volken van de zee daarheen pelgrimreizen maken, om van de Heer vergeving voor hunne zonden te krijgen. Zij zullen vertellen van de lof van de Heer en zijn gunsten en de gunsten, die Hij heeft gedaan. Sinds de tijd van Uw leven tot het einde der tijden zullen zij gaan".
In Sint Jabik staat een grote kerk, vooral opvallend door zijn vier indrukwekkende zuilen in de ingangpartij. De kerk is in 1844 gebouwd naar een ontwerp van de bekende architect Thomas Romein. Toeval of niet, de gevel lijkt als twee druppels water op een ontwerp voor de "heilige poort" in de kathedraal van Santiage de Compostela.
Naam, melkweg en kerkarchitectuur zijn even zovele redenen om dit St. Jacobiparochie (of Zwarte Haan) te kiezen als startpunt voor de tocht naar noordwest Spanje.
In 2000 is het "Jabikspaad", de verbinding tussen Friesland en het Europese net van Jacobswegen, officieel door staatssecretaris mevrouw Faber geopend. De Jacobswegen zijn fiets- of wandelroutes die oude pelgrimspaden naar Santiago de Compostela in Noordwest Spanje in een modern jasje tot nieuw leven brengen. De pelgrimsroutes kunnen nog altijd religieus beleefd worden, maar voor velen staat de sportieve prestatie voorop.
Een kroniek uit 1100 verhaalt dat Karel de Grote in een droom aan de hemel een weg van sterren zag, beginnend bij de Friese Zee - de Noordzee - heel Europa door en afbuigend naar Galicië. "Tot het einde der tijden zullen pelgrims de weg gaan van zee tot zee." Toen Friezen en Hollanders rond kort na 1500 op het pas bedijkte Bildt een naam zochten voor één van de nieuwe dorpen kozen zij de naam Sint Jacobiparochie. In het Bildts en het Fries heet het "Sint Jabik". Voortbordurend op de droom van Karel de Grote is Sint Jabik een voor de hand liggende startplaats voor de tocht naar Santiago (= Sint Jacob) de Compostela, 2700 kilometer verderop.
Het Jabikspaad volgt globaal de oude heerbanen over Leeuwarden en Franeker naar Steenwijk. De route is zo gekozen, dat er niet alleen veel te genieten valt van de cultuur en de historische rijkdommen maar dat er ook een aantrekkelijke wandel- en fietsroute is ontstaan. Het Jabikspaad was voor de "pelgrims", die in het kader van Simmer 2000 naar Friesland waren gekomen, een prachtige gelegenheid om Friesland op een andere manier te (her)ontdekken en de Friezen te ontmoeten.
Klik hier om naar de website van het Jabikspaad te gaan.
